09-10-2561

ภาษาไทยใช้ให้ถูก

ภาษาไทยใช้ให้ถูก สำแดง

“เปิดระเบียบศุลกากร เข้าออกประเทศต้องสำแดงสิ่งของทุกครั้ง” ข้อความที่ยกมานี้มีคำว่า สำแดงซึ่งถ้าหากว่าผู้ที่ต้องเดินทางไปต่างประเทศอยู่บ่อยๆ คงจะคุ้นกับคำนี้กันเป็นอย่างดีแล้วนะคะเพราะถ้าหากไม่มีสิ่งของอะไรที่มีมูลค่าเกินกว่าที่กำหนดก็เดินผ่านช่องที่มีป้ายเขียนว่า ไม่มีสิ่งของต้อง สำแดง

คำว่า สำแดง ความหมายก็คือ แสดง หรือทำให้เห็นปรากฏ นั่นแหละค่ะ เช่น เที่ยวต่างประเทศขาเข้า-ขาออก สิ่งไหนบ้างต้องสำแดง

สำแดง แผลงมาจาก แสดง แต่เป็นคำที่ใช้เฉพาะที่ เฉพาะอย่าง โดยมากเราจะพบว่าใช้กับ ศุลกากร แต่สำแดง ยังมีความหมายอื่นอีกนะคะ เช่น หมายถึง ของแสลงที่ทำให้โรคกำเริบ เช่น กินอาหาร ผิดสำแดง  สำแดง หมายถึง คำกล่าวประกอบชื่อผู้อื่นซึ่งปรากฏอยู่เฉพาะหน้า เป็นสำนวนแปลบาลีเก่าใช้ในที่ซึ่งพระพุทธเจ้าตรัสกับพระสาวก เช่น สำแดงอานนท์ ค่ะ

 

ภาษาไทยใช้ให้ถูก วัตถุ วัสดุ

คำบาลีสันสกฤตที่เรารับมาใช้ในภาษาไทย แม้ว่าเดิมจะมีความหมายอย่างเดียวกัน แต่คำบางคำเราได้นำมาใช้ในความหมายที่แตกต่างกัน เป็นต้นว่า คำว่า วัตถุ กับ วัสดุ บาลีใช้ว่า วัตถุ สันสกฤตจะใช้ว่า วส̣ตุ แต่เมื่อเป็นภาษาไทยแล้วจะแผลง ต เป็น ด จากวัสตุ เป็นวัสดุ และใช้ในความหมายที่แตกต่างกัน แม้ว่าความหมายดั้งเดิมจะใช้เหมือนกัน นั่นคือหมายถึง สิ่งของ ก็ตาม

วัตถุ คำนี้จะมีที่ใช้มากกว่าวัสดุ เช่น วัตถุดิบ วัตถุนิยม วัตถุประสงค์ วัตถุมงคล วัตถุวิสัย วัตถุดิบ หมายถึง สิ่งที่เตรียมไว้เพื่อผลิตหรือประกอบเป็นสินค้าสำเร็จรูป อย่างเช่น จะทำอาหารเราก็ต้องเตรียมวัตถุดิบ วัตถุนิยม หมายถึง ทฤษฎีหรือความเชื่อที่ว่าวัตถุเท่านั้นมีอยู่จริง หรือ หมายถึง การให้คุณค่าแก่สิ่งที่เป็นรูปธรรมมากกว่าสิ่งที่เป็นนามธรรมวัตถุประสงค์ หมายถึง ผลที่ประสงค์ให้บรรลุ เช่น วัตถุประสงค์ของมัธยมศึกษาก็เพื่อให้เยาวชนมี ความรู้ คิดเป็น ทำเป็น และมีคุณธรรม ใช้ว่า จุดประสงค์ก็ได้ค่ะ

วัตถุมงคล หมายถึง เครื่องรางของขลังที่เชื่อว่าจะนำความสุขความเจริญมาให้ หรือ ป้องกันภัย อันตรายต่าง ๆ เช่น ตะกรุด ผ้าประเจียด และคำว่า วัตถุวิสัย หมายถึง ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุ โดยไม่เกี่ยวกับความคิดหรือความรู้สึก ส่วนคำว่า วัสดุ เราใช้ในความหมายว่า วัตถุที่นำมาใช้ เช่น วัสดุก่อสร้าง ของใช้ที่มีอายุการใช้ในระยะเวลาสั้น ๆ เช่น กระดาษ ดินสอ ปากกา ตัวอย่าง ไปติดต่อฝ่ายพัสดุเบิกวัสดุสำนักงานมาให้ ข้าราชการใหม่ด้วย อย่างนี้เป็นต้น