ภาษาไทยใช้ให้ถูก น้ำล้างหัวล้าน

สมัยที่ยังเป็นเด็กบ้านสวน บ้านที่อยู่อาศัยมีการปลูกมะพร้าวไว้รอบสวน เวลาแม่ครัวจะแกงเผ็ดไม่ว่าจะแกงแดง แกงเขียวหวาน หรือทำขนมหวานที่ต้องใช้มะพร้าวเป็นส่วนประกอบ ก็ต้องอาศัยไหว้วาน ให้พวกผู้ชายสอย มะพร้าวลงมา ส่วนผู้หญิงก็ทำหน้าที่ปอกมะพร้าว ขูดมะพร้าว จนกระทั่งคั้นกะทิ แยกหัว กะทิกับหางกะทิไว้คนละส่วน

ด้วยความที่ปลูกมะพร้าวเองไม่ต้องไปซื้อไปหาให้เสียสะตุ้งสตางค์ ดังนั้นเวลาแกง น้ำแกงจะข้น ถ้า หากน้ำแกงใส จะต้องถูกผู้ใหญ่ในบ้านต่อว่า “แกงอะไรน้ำแกงใสยังกะน้ำล้างหัวล้าน” ความหมายก็คือ น้ำ แกงไม่ข้นน่ะแหละค่ะ ที่มาของคำว่า “ใสยังกะน้ำล้างหัวล้าน” คือ เอาหัวล้านมาเปรียบเล่น คนหัวล้านนั้นเราจะเห็นว่า หัวใส โดยเฉพาะเวลาที่โดนแสงไฟจะเห็นได้ชัดทีเดียว เมื่อเอาน้ำล้าง น้ำก็ย่อมใส แล้วจึงกลายมาเป็น สำนวนว่า น้ำล้างหัวล้าน เช่น ใครเป็นคนแกงเขียวหวานไก่ น้ำแกงใสยังกะน้ำล้างหัวล้าน อย่างนี้เป็นต้น

ภาษาไทยใช้ให้ถูก พลี

มีคำพ้องรูปมาให้ท่านได้รู้จักกันอีกแล้ว หลาย ๆคนก็คงจะคุ้นกับคำนี้กันมาพอสมควรแล้ว แต่ก็ ยังมีบ้างที่ยังออกเสียงไม่ถูก เพราะคำนี้เขียนเหมือนกัน แต่อ่านออกเสียงแตกต่างกัน ความหมายก็แตกต่างกันด้วย ถ้าหากว่าไม่รู้ความหมายก็จะทำให้ออกเสียงผิดไป คำที่กล่าวถึงนี้คือ พลี อ่านว่า พะลี และพลี อ่านแบบคำควบกล้ำ พลี (พะลี) เป็นคำนาม หมายถึง การบวงสรวง เครื่องบวงสรวง ส่วย การบูชา ที่เรามักคุ้นกันก็คือญาติพลี คือ สงเคราะห์ญาติ เปตพลี (เปตะพะลี) คือ ทำบุญอุทิศให้ผู้ตาย หรือ ราชพลี ก็หมายถึง ถวายเป็นหลวง คือ เสียภาษีอากรเป็นต้น พลี (พะลี) ใช้ประกอบคำอื่น เช่น พลีกรรม หมายถึง การบูชา พิธีบูชา บัตรพลี หมายถึง ภาชนะทำด้วยกาบกล้วย เป็นรูปกระบะสี่เหลี่ยมสำหรับวางเครื่องเซ่นสังเวย

พลี (พะลี) เมื่อเป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีกำลังและพลีมุข แปลว่า หน้าย่น ซึ่งก็หมายถึง ลิงนั่นเอง ส่วน พลี (ออกเสียงแบบคำควบกล้ำ) เป็นคำกริยา มีความหมายว่า เสียสละ เช่น พลีชีพเพื่อชาติ หรือ หมายถึง บวงสรวงเชิญเอามา ซึ่งมักใช้แก่ยาสมุนไพร เช่น ไปพลียาที่ต้นขี้เหล็ก คือ ไปบวงสรวงเก็บ เอาส่วนใดส่วนหนึ่งของต้นขี้เหล็กมาทำยารักษาโรค อย่างนี้เป็นต้น

พลี (พะลี) และ พลี (พลี̣) เป็นคำพ้องรูป คือ มีรูปศัพท์เหมือนกัน แต่อ่านต่างกันและความหมาย ต่างกัน ดังนั้นจะออกเสียง คำพ้องรูปให้ถูกต้องก็ต้องรู้ความหมายและดูบริบทประกอบด้วยค่ะ