ภาษาไทยใช้ให้ถูก  ม้า

ม้า เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มีลักษณะปราดเปรียว วิ่งเร็ว มีหลายชนิด บางชนิดนำมาฝึกใช้เป็นพาหนะและแรงงานลากเลื่อนได้ สมัยโบราณเราใช้ม้าเป็นพาหนะในการทำศึกสงคราม แม้ปัจจุบันนี้จะไม่ได้ใช้ม้าในการทำศึกสงครามแล้ว แต่ก็ยังนำมาใช้ในเชิงสัญลักษณ์ อย่างเช่นทุกวันนี้เรายังมีกองพลทหารม้า นอกจากนี้ ม้าถูกใช้เป็นพาหนะลากรถ เช่น รถม้าเมืองลำปาง  นำมาใช้ในการแข่งขัน เช่น แข่งม้า  ใช้ในเกมกีฬา เช่น ขี่ม้าข้ามเครื่องกีดขวาง 
 จากที่กล่าวมาข้างต้นนี้ท่านผู้อ่านจะเห็นได้ว่า ม้ามีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าสัตว์อื่นๆ เช่น ช้าง เสือ วัว ดังนั้น คำว่า ม้าจึงถูกนำมาใช้ประกอบกับคำอื่น เกิดเป็นคำใหม่ขึ้นมาอีกมากมาย อาทิ ม้าใช้   ม้าดีดกะโหลก ม้าตีนต้น ม้าตีนปลาย ม้ามืด ม้าเร็ว ม้าล่อ

ม้าใช้ คือ คนขี่ม้าส่งข่าวสาร  หรือ คนรับใช้  สมัยก่อนเราจะใช้การสื่อสารด้วยการให้ม้าใช้เป็นผู้นำสารไปถึงอีกฝ่าย

ปัจจุบันนี้ ม้าใช้ เป็นที่รู้จักกันว่า หมายถึง คนรับใช้  เช่น ไม่ยักรู้ว่าเดี๋ยวนี้สมชายไปเป็นม้าใช้ให้ภาคภูมิแล้ว 

ม้าดีดกะโหลก คำนี้เป็นสำนวน มีความหมายว่า มีกิริยากระโดกกระเดก โฉ่งฉ่าง ซึ่งมักจะใช้เรียกผู้หญิงทีมีกิริยาเช่นนั้น เช่น แม่คนนี้กิริยามารยาทยังกับม้าดีดกะโหลก 

ม้าตีนต้น  หมายถึง ม้าแข่งที่วิ่งเร็วในตอนแรก ใช้เปรียบเทียบกับคนที่ทำงานดีในตอนต้น แต่มาเฉื่อยชาในภายหลัง   ส่วนม้าตีนปลาย ก็ตรงกันข้ามกับม้าตีนต้น คือ เริ่มต้นช้า หรือไม่ดี แต่มาเร็วหรือทำได้ดีในภายหลัง เปรียบเทียบกับคนทำงานที่เริ่มต้นไม่ดี ไม่มีเค้าลางว่าจะสำเร็จ แต่ด้วยความมุมานะก็สามารถทำงานจนประสบความสำเร็จได้ในที่สุด

ม้ามืด เป็นคำอุปมาหมายถึงสัตว์ที่ชนะการแข่งขันหรือบุคคลที่ชนะการแข่งขันหรือได้รับตำแหน่งโดยไม่มีใครคาดคิดมาก่อนต่อมาคือ ม้าเร็ว ม้าเร็ว  คือ คนเดินสาร    ซึ่งมีในสมัยโบราณ  และ คำว่า ม้าล่อ  ซึ่ง หมายถึง เครื่องตีอย่างหนึ่งของจีนทำด้วยโลหะ ตีเสียงดังกว่าฆ้องมาก นอกจากนี้แล้วยังมีคำภาษาปาก เช่น ม้าเตะ หมายถึง เสียการพนันม้าแข่ง  ม้าเหล็ก หมายถึง รถไฟ  ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้เป็นคำที่ขึ้นต้นด้วยม้า ซึ่งไม่ใช่ประเภทหรือชนิดของม้า เพียงแต่นำเอาลักษณะของม้ามาเปรียบเทียบเท่านั้น

ภาษาไทยใช้ให้ถูก  บ่อน

เอ่ยคำว่า บ่อน เกือบทุกคนคงรู้จักกันดีค่ะว่าบ่อน หมายถึงอะไร เพราะมีข่าวอยู่บ่อยๆว่ามีบ่อนที่นั่นที่นี่ ตำรวจไล่จับบ่อน หรือ มีผู้หวังดีส่งข่าวให้เจ้าหน้าที่ตำรวจไปปิดบ่อน เป็นต้น บ่อน คือสถานที่ หรือ แหล่งมั่วสุมเล่นการพนัน เช่น บ่อนกาสิโน บ่อนไพ่ บ่อนไก่ เป็นต้น บ่อนคำนี้เป็นคำนาม  แต่ บ่อนยังเป็นคำกริยาอีกด้วย  เมื่อเป็นคำกริยา บ่อนมีความหมายว่า ทำลายภายใน เช่น หนอนบ่อนไส้  

ในภาษาไทยมีคำเกิดจากคำบ่อนประสมกับคำอื่น อยู่หลายคำ เช่น บ่อนเซาะ  เซาะ คือ การทำให้กร่อน หรือ ร่อยหรอเข้าไปทีละน้อยๆ เมื่อนำมาประสมกันกับคำว่า บ่อน  เป็นบ่อนเซาะ จึงหมายถึง ค่อยๆทำลายทีละน้อย   คำต่อมาคือ บ่อนแตก  คำนามประสมกับคำกริยา เกิดเป็นคำใหม่เป็นคำวิเศษณ์ บ่อนแตก คือ กลุ่มคนที่มารวมเป็นวงเพื่อเล่นการพนันหรือดื่มสุราหรือสนทนา เป็นต้น ต้องเลิกกิจกรรมโดยกะทันหันเพราะเกิดเหตุอย่างใดอย่างหนึ่ง  โดยปริยายหมายถึง การร่วมมือกันทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งต้องหยุดไปเพราะเกิดความขัดแย้ง บางทีก็เรียกว่า วงแตก 

และคำว่า บ่อนทำลาย ความหมายก็คือ ค่อยๆแทรกซึมเข้าไปเพื่อทำลายภายในทีละน้อยๆ เช่น  บุหรี่เป็นตัวการบ่อนทำลายสุขภาพไม่รู้หรือ