02-03-2561

ภาษาไทยใช้ให้ถูก

ภาษาไทยใช้ให้ถูก ท่วมท้น

การสร้างคำในภาษาไทยนอกจากใช้วิธีประสมคำแล้วก็ยังมีการซ้อนคำอีกด้วย ความแตกต่าง ระหว่างคำประสมกับคำซ้อน คือ คำซ้อนจะสร้างคำโดยนำคำที่มีความหมายเหมือนกันหรือใกล้เคียงกัน มาเข้าคู่กัน เราเรียกว่าเป็นคำซ้อน เพื่อเน้นความให้ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยความหมายยังคงเดิม หรือ ทำให้เกิดความหมายในเชิงอุปมาอุปไมยก็ได้

ครั้งนี้มีคำที่เป็นคำซ้อนมาให้ท่านผู้อ่านได้รู้จักกัน หลาย ๆ คนใช้คำนี้กันอยู่แล้วแต่อาจไม่ทราบ ว่า ท่วมท้น เป็นคำซ้อน ท่วม แปลว่า ไหลบ่า หลากล้น เช่น น้ำท่วมเมื่อปี 2554 รุนแรงมากจริง ๆ หรือ ปีนี้น้ำท่วมเร็วนะ ท่วมใช้ในความเปรียบก็ได้ เช่น ความรู้ท่วมหัวเอาตัวไม่รอด  ท้น แปลว่า มากจนเกือบจะล้นออกมา เช่น ของเหลวที่บรรจุอยู่ในภาชนะ น้ำที่ขึ้นสูงจนปริ่มขอบตลิ่งเกือบจะไหลเข้าท่วมบ้านเรือน เรียกว่า น้ำท้นตลิ่ง แต่เมื่อ ท่วม มาเข้าคู่กับคำว่า ท้น เป็น ท่วมท้น เกิดเป็นคำซ้อน หมายความว่า มากมายจนล้นเหลือ เช่น เขาชนะคู่แข่งด้วยคะแนนเสียงท่วมท้นทีเดียวหรือผู้คนร่วมกันส่งข้าวของและเงินไปช่วยผู้ประสบภัยพิบัติอย่างท่วมท้น อย่างนี้เป็นต้น

 

ภาษาไทยใช้ให้ถูก ร้อยเอ็ด

ชื่อจังหวัดหนึ่งในประเทศไทยอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ชื่อเรียกเป็นตัวเลขหลักร้อย เอ่ยมาถึงตรงนี้ท่านผู้อ่านคงร้องอ๋อว่าจังหวัดร้อยเอ็ด ใช่แล้วค่ะ คำว่า ร้อยเอ็ด เมื่อเขียนเป็นตัวเลข จะเป็น เลขหนึ่งเลขศูนย์ และเลขหนึ่ง เวลาอ่านอ่านว่า ร้อยเอ็ด หรือ หนึ่งร้อยเอ็ด แต่จังหวัดร้อยเอ็ด อ่านได้ อย่างเดียวว่า ร้อยเอ็ด ค่ะ

มีหลักในการอ่านตัวเลขที่มีสองหลักขึ้นไปที่มีเลข 1 อยู่ท้าย จะต้องออกเสียงว่า เอ็ด เช่น สิบเอ็ด ยี่สิบเอ็ด สามสิบเอ็ด หนึ่งร้อยเอ็ด หนึ่งพันเอ็ด สองพันแปดสิบเอ็ด ยกเว้นที่เป็นชื่อเฉพาะเช่น จังหวัด ร้อยเอ็ด ไม่ต้องอ่านว่า จังหวัดหนึ่งร้อยเอ็ด หรือ สถานีวิทยุบางแห่งก็ไม่อ่านชื่อว่า สถานีวิทยุ หนึ่งร้อยเอ็ด หรือ สถานีวิทยุร้อยเอ็ด แต่อ่านว่า สถานีวิทยุหนึ่งศูนย์หนึ่ง ทั้งนี้เมื่อเป็นชื่อเฉพาะการอ่านอาจไม่เข้ากับหลักเกณฑ์การอ่าน

ร้อยเอ็ด นอกจากจะหมายถึงจำนวนนับแล้ว ยังไปปรากฏในสำนวนว่า ร้อยเอ็ดเจ็ดย่านน้ำ หมายถึง ทั่วทุกหนทุกแห่ง เช่น ไปไหนมาไหนร้อยเอ็ดเจ็ดย่านน้ำ ไม่ยอมหาข้าวหาปลากิน ต้องกลับมา ให้เราทำให้กินที่บ้านทุกที อีกสำนวนหนึ่งคือ ร้อยเอ็ดเจ็ดนคร หมายถึง ทั่วทุกหนทุกแห่งเช่นกันกับ ร้อยเอ็ดเจ็ดย่านน้ำ ตัวอย่าง เรื่องนี้เขาลือกันไปทั่วร้อยเอ็ดเจ็ดนครแล้วมั้ง เธอไม่ได้ยินได้ฟังกับเขาบ้างเลยรึ เป็นต้น